राजकरण महतो,बर्दिवास, मंसिर २३ गते ।
सामान्यतया हिन्दु धर्म संस्कृतिमा वुवा आमाको मृत्यु हुदाँ छोराले क्रियापुत्री बस्ने चलन छ । तर एकिकृत नेकपा माओवादीका केन्द्रीय सदस्य एवं महोत्तरी जिल्लाका इन्चार्ज राजु खड्काले आफ्नीे आमाको मृत्यु हुँदा परम्परागत रुपमा क्रियापुत्री बसेनन् ।
खड्काकी ८७ बर्षीय आमा कृष्ण कुमारी खड्काको २०७२ साल मंसिर १२ गते निधन भएको थियो । आफूलाई रुढिवादी परम्परामाथि विश्वास नभएको हुँनाले क्रियापुत्री नबसेको केन्द्रीय सदस्य खड्काले बताए । उनले भने, ‘मलाई मृत्यु पछि गरिने कर्मकाण्ड प्रति विश्वास छैन । हिन्दू धर्ममा आधारित मृत्यु संस्कारमा विश्वास गर्ने खालका कुनै पनि वैज्ञानिक आधार नभएकाले म आमाको किरिया पुत्री नबसेको हो ।’ बुवाआमा जिवित हुदाँ चाहिं एक चम्चा पानी पनि खान नदिने तर मृत्यु भएपछि समाजलाई देखाउनको लागि क्रियापुत्री बस्ने परम्परा रुढिवादी सोचमा आधारित ढोंगी चलन भएको उनको भनाई छ ।
उनले आफ्ना आमा बुवालाई जीवित हुँदै समयमा उचित खानपान, सम्मान, औषधोपचार र हेरचाह गर्नु पर्नेमा जोड दिएका छन् । तर नेता खड्काका दाजु भने आमाको किरिया पुत्री बसेका छन् । तर खड्काले भने न नुन बारे, न त कपाल नै खौरिय । न सेतो लुगा लगाएर कोरामा नै बसे । उनी आफ्नो घरमा सहानुभूतिको लागि आउने सबैसँग हात मिलाउँछन्, गफ गर्छन्, दुखःुसुखका कुरा गर्छन् ।
आफूलाई जन्म दिने आमा गुमाउँदाको पीडा खड्काको अनुहारमा प्रस्ट देखिन्छ । तर उनी आमाको मृत्यु हुँदा परम्परादेखि चलि आएका कुनै पनि चलन पछ्याउँन चाहँदैनन् । भन्छन्, ‘मृत्युपछि घरमा पंडित बोलाएर गरुढ पुराण भन्ने चलन छ । यसले मानिसमा त्रास र चिन्ता उत्पन्न गराउँछ ।’ गरुढ पुराणले सारमा पंडितलाई दान गरे दान गरेको बस्तु मृत्यु भएका मानिसले पाउने र उनीहरुको स्वर्गमा बास हुने नत्र नर्कमा बास हुने त्रास सिर्जना गर्ने काम गर्ने खड्काको भनाई छ ।
परिवारमा सदस्य गुमाएको वेलामा राहत दिनुको सट्टा दक्षिणा र दानले मृत परिवारमा झन् पीडा र आर्थिक भार थपिने गरेको खड्का बताउँछन् । नेता खड्काले २०५८ सालमा वुवा खिलबहादुर खड्काको निधन हुँदा पनि क्रियापुत्री नबस्ने प्रयत्न गरेका थिए । तर उनी सफल भएनन् । समाजको दवाबले ८ दिन पछि बाध्य भएर कोरा भित्र पस्नु परेको उनी अहिले पनि सम्झन्छन् । तर आमाको मृत्यूपछि उनी यसपालि क्रियापुत्रि नबसेकोमा कसैले उनलाई दवाव दिएका छैनन् ।
खड्काले भने,‘समाजमा मैले क्रियापुत्री नबसेकोमा टिका टिप्पणी भइरहेको छ । वुवाआमाको क्रियापुत्री नबसेर समाज विगारेको, परम्परालाई नमानेको जस्ता कुरा चलिरहेको छ, यसप्रति मेरो कुनै गुनासो छैन, नबुझ्नेले पनि पछि विस्तारै बुझ्दै जालान् ।’ आमाको क्रिया नगरेकोमा समाजका मानिसहरु खुशी नरहेको बताउँदै उनले भने, ‘विस्तारै यो चलन हट्छ, अलि जानेबुझेकाले गलत परम्परालाई छाड्ने हिम्मत गर्नु प¥यो, मैले त्यहि गरेको हँु ।’
‘ आमा र आमाको भौतिक शरीर नभए पनि आमाप्रतिको सम्मान र सम्झना भने सँधै ताजा रहनेछ,’ केन्द्रीय सदस्य खड्काले भने,‘हाम्रो परिवारमा आमाको योग्दानलाई कसरी संस्थागत गर्ने भन्ने विषयमा बहस चलिरहेको छ ।’
http://www.shirishnews.com बाट साभार
No comments:
Post a Comment